• O relatorio enmárcase dentro do compromiso do IISGS de introducir a perspectiva de xénero na investigación biomédica
• “O coñecemento científico que nos chegou ao longo da historia é parcial e sen a perspectiva da muller”, afirma a profesora Macho Stadler
Vigo, 3 de maio de 2023.- “O coñecemento científico que se divulgou e transmitíronnos na educación é parcial e co rumbo masculino”, esta é a tese principal da conferencia que Marta Macho Stadler, profesora da Universidade do País Vasco-Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU) e doutora en Matemáticas pola Universidade Claude Bernard, de Lyon; pronunciou o 2 de maio no hospital Álvaro Cunqueiro, dentro do ciclo de conferencias organizado polo Instituto de Investigación Sanitaria Galicia Sur.
Baixo o título: Ciencia con perspectiva de xénero. a profesora Marta Macho Stadler realizou un repaso da visión que se lle atribuíu á muller ao longo da historia da humanidade, alentando na necesidade de fomentar a presenza dunha maior perspectiva feminina na investigación científica.
Este acto enmárcase dentro do compromiso do IISGS por “unha ciencia máis aberta, inclusiva e baixo o principio de igualdade de xénero, o que implica un compromiso tamén coa perspectiva de xénero na investigación”, tal e como sinalou na introdución á conferenciante a directora Científica do IIS Galicia Sur, Eva Poveda.
Compromiso
“A nosa institución está plenamente comprometida cos principios de investigación e innovación responsable -continuou Poveda– que promoven unha ciencia máis aberta e inclusiva, o que implica incidir sobre a educación científica, a participación cidadá, e fomentar o principio de igualdade de xénero.”
A directora científica lembrou, que a integración da perspectiva de xénero na investigación biomédica “é unha prioridade das principais institucións en investigación, que se inclúe como requisito nas principais convocatorias de financiamento da ciencia, ademais de asegurar a paridade nos equipos de investigación e comités científicos, o integrala no deseño dos estudos de investigación”.
“Este contexto -finalizou Eva Poveda– fai necesario ampliar o noso coñecemento sobre a perspectiva de xénero na investigación biomédica e reflexionar sobre este aspecto e identificar a mellor forma de que estea no noso traballo diario, polo que o relatorio de Marta Macho Stadler, pódenos levar á reflexión e á integración da perspectiva de xénero nos nosos proxectos para favorecer un coñecemento e abordaxe integral dos retos en saúde”.
Rumbo masculino na forma de transmitir a historia
A profesora Macho Stadler iniciou a súa conferencia realizando unha reflexión acerca de como, ao longo do tempo, transmitíusenos o papel da muller na historia, poñendo claros exemplos incluso a prehistoria, na que a figura feminina transmitiuse tradicionalmente pola ciencia asumindo un rol de submisión e dependencia do home.
Así, lembra que: “Tradicionalmente, a investigación médica ten tido sempre unha visión masculina. Os animais empregados en experimentación eran fundamentalmente machos e os ensaios de medicamentos realizábanse maioritariamente en homes, o que xerou un rumbo no coñecemento xerado ao non ter en conta aspectos biolóxicos e sociais que diferencian a homes e mulleres. A partir da década de 1990 -lembrou a profesora da Universidade do País Vasco- foi cando a U.S. Food and Drug Administration (FDA) dispuxo que se incluísen as femias de animais na experimentación de novos fármacos e engadísese mulleres á poboación de estudo”.
Diferenza en síntomas e efectos adversos
Marta Macho Stadler lembrou que poden existir diferente sintomatoloxía entre homes e mulleres que é importante recoñecer para realizar un bo e rápido diagnóstico. Neste ámbito, puxo como exemplo os estudos que revelaron a diferenza dos síntomas do infarto de miocardio, moi ben definidos no caso dos homes (dor aguda no peito, inmobilización do brazo esquerdo, etcétera…), aínda que non tan manifestos nin presentes no caso do infarto feminino, no que a dor os costas, pescozo ou estómago, así como vómitos ou mareos son comúns nas mulleres e que é importante recoñecer para un diagnóstico preciso e precoz.
Outro exemplo é o dos anticonceptivos orais, que foron maioritariamente pensados para mulleres. Marta Macho, falou da experiencia cun anticonceptivo masculino cuxo desenvolvo non seguiu adiante porque durante os ensaios clínicos identificáronse efectos adversos tales como mareos, depresión e cansazo, identificados tamén en mulleres, pero que neste caso fixo abandonar esta liña de investigación, porque non se consideraban asumibles para os homes.
O gran interese para o ámbito científico desta conferencia organizada polo IIS Galicia Sur para abordar a ciencia con perspectiva de xénero responde á necesidade indubidable da integración da perspectiva de xénero na investigación biomédica, xa que permitirá alcanzar un coñecemento científico máis global, integrador e de maior calidade.
Visita nuestras redes sociales